Metalik Madenler

ALÇI TAŞI

Alçıtaşı kimyasal bileşimi kalsiyum sülfat olan bir mineraldir. Bileşiminde iki molekül kristal suyu bulunan türüne jips ( CaSO4 + 2H2O ) denir. Alçıtaşı tabiatta 6 şekilde bulunur. Bunlar; Anhidrit, Bassanit, Jips, Albatr, İpek Jipsi ve Selenittir. Doğal anhidrit susuz kalsiyum sülfattır. Doğada genellikle alçıtaşı ile birlikte yataklandığı görülür. Bazı ülkelerdeki sülfürik asit üretimi dışında yakın tarihlere kadar fazla bir kullanım alanı bulunamamıştır. Ancak 30 yıldan bu yana kimya endüstrisinde ve inşaat malzemeleri yapımında önem kazanmış bulunmaktadır. Diğer bir jips çeşidi olan bassanit, anhidrit ile jips arasında ayrı bir mineral fazı oluşturmaktadır. Jips doğada bol miktarda bulunur. Çok eski devirlerde jipsi ısıtarak alçıya çevirdikten sonra başta Mısırlılar olmak üzere Asurlular, Çinliler, Yunanlılar ve Romalılar kullanmışlardır. Ancak 1755' de Fransa'da jips kimyasının açıklığa kavuşması ve 1870' de alçı priz geciktirme metodunun bulunmasıyla alçı tüketimi gelişmeye başlamıştır. Ülkemizde Selçuklulardan kalma eserlerde alçı kullanıldığını bilinmektedir. ( Akşehir / Konya ) yine Erzurum' da alçı sıvalı 200 yıllık evlerin varlığı dikkate alındığında oldukça eski tarihlerden beri alçı kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Sektörün Faaliyet Alanı

  • Ham jips, beyaz boya ( Mineral white = terra alba ) ve dolgu maddesi olarak kağıt ve pamuklu tekstil maddelerine katılır.
  • Ham jips çimento sanayiinde prizlenmeyi geciktirir.
  • Nikel izabesinde eritmeyi kolaylaştırır.
  • Bira sanayiinde mayalandırma için kullanılır.
  • Alçı, tıpta cerrahide ve dişçilikte kullanılır.
  • Alçı vitrifiye malzemelerde, porselende ve kiremit üretiminde kalıp aşamasında kullanılır.
  • Kimya sanayiinde amonyum sülfat, kükürt, kükürt okside ve sülfat asidi elde etmek için kullanılır.
  • Mamul alçı inşaat ve prefabrik inşaat malzemelerinin başlıca girdisidir.

Alçının inşaatta kullanım yeri çok çeşitlidir. Son yıllarda sıcak ve soğuk yalıtım maddesi, ses izolatörü ve rutubeti de ayarlayan bir düzenleyici olarak kullanılmaktadır.

Sektörün Ürettiği Ana Mallar

Sektörün ürettiği mallar ( 901162 ) GTIP numarasıyla anılmaktadır. Ülkemizde dünya üretimine paralel olarak bir çok alçı ürünü pazarda yerini almıştır. Ayrıca üretilen ürünler için T.S.E. tarafından uluslararası standartlarda gözönüne alınarak standartlar hazırlanmış olup sektörde Alçı Üreticileri Derneğine üye firmaların tümü T.S.E belgelidir.

Sektörün Ürettiği Başlıca Mallar

  • Kalıp Alçıları
  • Teksir kalıbı alçısı
  • Porselen kalıp alçısı
  • Seramik kalıbı alçısı
  • Kiremit kalıbı alçısı

Tıpta Kullanılan Alçılar

  • Diş alçısı
  • Ortopedik Alçı

İnşaat Sektöründe Kullanılan Alçılar Ve Türevleri

  • İnşaat alçısı
  • Kartonpiyer alçısı
  • Saten perdah alçısı
  • Perlitli sıva alçısı
  • Makine sıva alçısı
  • Derz dolgu alçısı
  • Yapıştırma alçısı ( Alçı plaka, duval blok )
  • Dolu gövdeli duval blok
  • İki yüzü kartonlu Alçı plaka