Volkan Türleri

Volkanik bölgeler, büyük alanlarda çok sayıda küçük volkanik koniden oluşur. Her bir koni tek bir püskürmeyle oluşur ve normalde tekrar püskürmez. Bölge içinde herhangi bir yerde yeni püskürmeler olabilir. Her bir püskürme genellikle oldukça küçüktür ve yerel tefra geri düşmeleri ve lav akıntıları oluşturur.

Sağda: Türkiye Göllüdağ'daki küçük koniler. Fotoğraf: S.Brown.

Konik volkanlar, stratovolkanlar gibi, normalde binlerce yıl içinde tekrar tekrar aktif hale gelen bir volkan ağzı etrafında biriken volkanik ürünlerden oluşur. Stratovolkanlar, dik yamaçlara sahip olup  çok büyük olabilir ve farklı lavlar ve tefra tabakalarından oluşabilir.

 Sağda: İç Anadolu'da Hasan Dağı stratovolkanı. Fotoğraf: S.Brown.

Kalderalar, büyük püskürmeler sonucu magma odasının boşalması ve boşalan yere volkanın çökmesi sonucu oluşur. Kalderalar genellikle büyük püskürmelerle ilişkilidir. Bazı kalderalarda çöken bölgede göller veya yeni volkanik koniler varken bazıları yeni volkanik ürünlerle büyük ölçüde örtülmüştür.

​Sağda: Alaska'daki 10 km çaplı Aniakchak kalderası. Fotoğraf: M. Williams, National Park Service, 1977.

Kalkan volkanlar, çoğunlukla düşük eğim açılı, büyük volkanlardır. Ardışık püskürmelerle akmaya başlayan lav tabakalarının üst üste birikmesiyle oluşur. Kalkan volkanlardaki lav, konik volkanlardaki ve kalderalardaki lavdan daha akışkan olma eğiliminde ve bileşimi açısından da genellikle bazaltiktir. Bu akışkan lavlar, daha uzak mesafelere kadar ulaşabilir ve bazen volkan yamaçlarındaki açılmalardan püskürebilir.

​ Sağda: Hawai'deki Mauna Loa kalkan volkanı. Shutterstock.