Nemrut Dağı

  • Volkan tipi: Stratovolkan ​
  • Volkan numarası:213020
  • Enlem: 38.654°N
  • Boylam: 42.229°E ​
  • Yükseklik: 2948 m ​
  • Ankara'ya Uzaklık: >800 km ​
  • En yakın şehir: Tatvan, ~10 km ​
  • 5 km içindeki nüfus: 608 ​
  • 10 km içindeki nüfus: 7,399 ​
  • 30 km içindeki nüfus: 230,531 ​
  • 100 km içindeki nüfus: 1,618,263

Doğu Anadolu’da yer alan en özel volkanlardan bir tanesi Nemrut volkanıdır. Zirvesinde bir kalderası ve içerisinde de gölü bulunan volkan, görsel güzelliği ile bir çekim merkezidir. Doğu Anadolu’da Bitlis ili Tatvan, Güroymak ve Ahlat ilçeleri arasında yer alan Nemrut volkanı, Van Gölü’nün hemen kuzeyinde yer almaktadır. Van Gölü'nü çevreleyen ve Türkiye'nin doğu sınırına doğru uzanan bir volkan grubunun en batısında bulunur.

Nemrut zirvesindeki kaldera yaklaşık 9x5 km'lik alan kaplar ve bir kısmında kaldera gölü vardır. Kalderanın doğu tarafı lav akıntıları ve lav domları ile doludur.

Faaliyet bileşimi bazaltikten riyolitike kadar değişmektedir. Kalderanın oluşumundan sonraki faaliyet, öncelikle kaldera çevresi ve zemininde yoğunlaşmıştır. Kaldera içinde piroklastik akıntılar, lav domları ve obsidiyen akıntıları oluşmuştur. Daha sonra volkanın kuzey kanadında kuzey-güney eğilimli çatlaklarda bir dizi lav domu ve volkan konisi ortaya çıkmıştır. Nemrutta 1441 yılında Kantaşı bölgesinde gerçekleşen volkanik faaliyet ülkemizdeki en genç volkanik aktivitelerden bir tanesidir.

Van Gölü'ndeki tefra tabakalarında çok sayıda Holosen dönemi püskürmesi tespit edilmiştir. Kayıtlı olan 27 Holosen dönemi püskürmesi, tarihsel patlama kayıtları, sıcak su ve fümerol aktiviteleri ile Nemrut, Türkiye'deki volkanlar arasında en aktif olanıdır.


Referanslar


Global Volcanism Program, 2013
. Nemrut Dagi (213020) in Volcanoes of the World, v. 4.7.7. Venzke, E (ed.). Smithsonian Institution. Downloaded 19 Apr 2019 (https://volcano.si.edu/volcano.cfm?vn=213020). https://doi.org/10.5479/si.GVP.VOTW4-2013

Karakhanian, A., Djrbashian, R., Trifonov, V., Philip, H., Arakelian, S., Avagian, A. 2002. ‘’Holocene-historical volcanism and active faults as natural risk factors for Armenia and adjacent countries’’, J. Volcanol. Geotherm. Res., 113, 319-344.

Karaoğlu, Ö., Özdemir, Y., Tolluoğlu, A. Ü., Karabıyıkoğlu, M., Köse, O., Froger, J.L. 2005. ‘’Stratigraphy of the volcanic producs around Nemrut caldera: Implications for reconstruction of the caldera formation’’, Turkish Journal of Earth Sciences, 14(2), 123-143.

Ulusoy, I., Labazuy, P., Aydar, E., Ersoy, O., Cubukcu, E. 2008. ‘’Structure of the Nemrut caldera (Eastern Anatolia, Turkey) and associated hydrothermal fluid circulation’’, J. Volcanol. Geotherm. Res., 174, 269-283.